Nog tegoed: Mardi Himal!

Hier dan het beloofde verslag, van onze 8-daagse tent trekking naar het Mardi Himal Basecamp, met 3-Sisters.
We vertrokken op 7 mei en waren op 14 weer in Pokhara terug.
Het gebied waar we trokken was voor mij al een beetje bekend: de route van de Annapurna 50 loopt er doorheen! De trekking is flink lager en meer relaxed dan de Dhaulagiri trek. Op z'n hoogst zullen we rond de 4000 meter komen. Ook zijn de wandeldagen qua uren minder zwaar.
De manier waarop 3-sisters de trek organiseert kent wat verschillen met hoe we het meestal (bij HT wandelreizen) gewend zijn. Belangrijkste verschil is dat bij onze trek 2 jonge vrouwen meewaren, als assistent gids, in opleiding. Dat waren Chitra en Mira. De ervaren "hoofdgids" was Indra, die als een soort vader de opleiding van Chitra en Mira in handen had.
In praktijk betekende dit voor ons dat we vrijwel altijd samen met Chitra en Mira liepen, zij bleven bij ons tijdens de trek, en dat was enorm gezellig en boeiend! Het is heel bijzonder om zo veel en uitgebreid met deze jonge Nepalese vrouwen te kunnen praten. Zeker gezien de keuzes die zij gemaakt hebben, die niet door iedereen in Nepal zo gewaardeerd worden! Ze kiezen bewust voor een eigen, zelfstandig bestaan, in een beroep waarin nog maar weinig vrouwen werkzaam zijn.
De rest van de crew bestond uit (ook fijne en gezellige!) mannen: natuurlijk gids Indra, de kok (Dil) en keukenploeg en enkele drageers.
Hier wordt de bus uitgeladen, in Phedi:

Dit zijn Chitra (bovenste) en Mira (onderste):

Vanaf Phedi klimmen we over trappen heel steil en snel naar boven. Het is nog flink bewolkt, en hopelijk houden we het droog. Je kunt mooi terugblikken op het dal, aanhet einde waarvan Pokhara ligt:

Al klimmend komen we vrij veel andere trekkers tegen; het is een druk bezochte route, maar dat klopt ook wel: dit eerste deel is onderdeel van de veel bekendere Annapurna route. Een hele groep Koreanen, met de mooiste, nieuwste en grootste camera's! Staan ook bij ieder wissewasje te fotograferen.....

Uiteindelijk komen we boven dus in Dhampus aan: de plek waar de start en finish van de Annapurna 50 was. We lunchen vlakbij de lodge waar ik toen geslapen had, en ik kom nu weer bekenden tegen (van een andere lodge, en degenen die wonen in de huizen waar we iedereen aangemoedigd hadden, toen het zo regende)! Mensen die mij ook nog herkenden, dus dat was een leuk weerzien.

Het veldje waarop het start-finish gebied was ligt er nu vredig bij, en er staan paarden te grazen:

Daarna is het verder omhoog: we klimmen naar onze eerste overnachtingsplek: Thulo Kharka, ook wel Australian Basecamp:

In ons kamp loopt een leuke hond rond, die later met ons een volgende etappe meegaat.
Het blijft hier verder flink bewolkt, en net als we de middag thee voor ons hebben staan, barst de regen los.
Een van de nare gevolgen hiervan is dat er op onze route door de bossen ontzettend veel bloedzuigers zullen zijn. Daar zullen we voorzorgsmaatregelen tegen moeten nemen, en daar weet Indra wel iets voor.
De volgende ochtend is het weer wat opgeklaard, en lopen we vrij zonnig naar Pitam Deurali, waar onze route zich afsplitst van de Annapurna route.

Hier geeft juf Tanja aan hoe onze route loopt:

In Pitam Deurali gaat Indra aan de gang met het anti bloedzuiger wapen: zout en tabak.

Hij maakt 2 bundeltjes van dun katoen, met daarin een mengsel van zout en (pruim)tabak. Die knoopt hij om twee stokken, en de bundeltjes worden natgemaakt. Zo kun je je schoenen insmeren, dat werkt preventief. Maar als je een bloedzuiger op de schoenen ziet, hoef je die alleen maar even met de stok aan te tikken en het valt eraf. Ze houden niet van zout, en als je de stok er lang tegen aan duwt gaan ze zeker dood. Hier Indra aan het werk:

Gewapend met twee van zulke stokken trekken we verder, de drukte van de Annapurna route achter ons latend. De stokken blijken hard nodig, de eerste bloedzuigers laten zich al zien, en zo zal het dagen doorgaan! Maar de stokken zijn erg effektief, en zowel Tanja als ikzelf hebben geen enkele keer een bloedzuiger aan ons lijf gehad! Hierbij een voorbeeld van hoe deze krengen eruit zien: op het onderste blad zie je er eentje, en op het meest rechter blad. Ze reiken flink uit om zich aan een prooi te kunnen vastklampen. Zo zonder vulling (bloed!) zijn ze maar zo'n 3 centimeter lang, en hooguit 3mm in doorsnede. Maar ik heb er een paar gezien op een hond en op een yak... dan zijn ze gevuld wel 10 centimeter lang, en zeker 1 centimeter in doorsnede!

Met name Mira is een kei in het zien van bloedzuigers, en andere bijzondere beesten en planten bovendien. 

We komen er toch aardig wat tegen, zoals deze waterbuffels:

Na het heerlijke wandeling door vochtig en mosachtig bos komen we aan in het Forest Camp (2550m).

En: inderdaad: de leuke hond is van Thulo Kharka met onze kok Dil meegelopen naar Forest Camp. Slimme hond hoor, met de kok meelopen! Ze is erg aanhankelijk, en natuurlijk gek op eten.

Uiteindelijk blijft de hond daar; de lodge eigenaren kunnen nog wel een hond gebruiken.......
Wij trekken de volgende dag weer verder, door het "oerwoud" naar Low Camp.

We lopen door mistige en vochtige bossen, ideaal terrein voor de bloedzuigers. Ik begin er ook al een goed oog voor te ontwikkelen, en door onze stokken krijgen ze geen kans! Onder leiding van Mira houden we regelmatig bloedzuiger checks, en niet voor niks. Iedere keer moeten we er wel een aantal aanpakken en van onze schoenen afjagen.

Ruim voor de lunch komen we al op onze bestemming aan. In Low Camp zien we ook andere trekkers, allemaal op weg naar beneden. Ze zijn al in High Camp en sommigen ook in Base Camp geweest. Helaas hadden ze weinig zicht......

Wij in de middag in Low Camp ook: behalve mist en bewolking gaat het later in de middag nog regenen en onweren!

Maar...zoals vaker hier in Nepal (en in deze reis) is het 's ochtends weer helder! We hebben een schitterend zicht op "DE" berg die in deze trek bepalend is: de Machhapuchhre, (in het Engels: Fishtail, 6997m hoog, maar vooral geliefd vanwege de schitterende vorm). De Mardi Himal is een klein piekje (5553m), aan de voet van Machhapuchhre. Hier de prachtige berg nog voordat de zon achter de bergen vandaan komt:

Even later piept de zon over de bergen heen:

Tussen Low Camp en High Camp hebben we zo nu en dan even vrij zicht; en dan zien we prachtige hoge bergen tussen de vele bloeiende rhodondendrons: Annapurna South en Hiun Chilu.Hier een doorkijkje naar Annapurna South:

Even later trek het dan weer dicht......

Gelukkig trekken de wolken ook weer even weg, en genieten we zo wie zo van de trek en het landschap.

Hier Tanja met die mooie bergen erachter, en volop bloeiende rhodondendrons:

Tcoh blijven de wolken ons parten spelen; als we in High Camp aankomen is het weer volop bewolkt, helaas. Op een deur van de (enige) lodge in High Camp zie ik een sticker met bekend logo: van mijn eigen vakbnd FNV! Het is een sticker van FNV Mondiaal en van de gelieerde Nepalese vakbond voor trekking werkers: Unitrav.  Tekst is: Save the climate; Save the Himalaya. Daar moet ik natuurlijk even bij poseren:

Onze tentjes staan al weer, ruim voordat later de regen en onweer weer toeslaan:

Gelukkig is het lekker droog in de lodge, en kunnen we daar lezen, kaarten etc. terwijl de regen tegen de ruiten slaat. Nepalezen zijn erg fanatieke kaarters! Chitra en Mira doen erg fanatiek mee, en ook ik heb me meerdere keren later verleiden mee te doen...(en te verliezen!).

De volgende ochtend is het weer spannend om te zien of het gebruikelijke ritme ook nu weer geldt: 's ochtends helder, en pas in de middag bewolking.... Juist deze dag is het extra belangrijk, want we gaan naar het Mardi Himal Basecamp.

En ja hoor: als we vroeg opstaan is het flink helder, en om half 7 vertrekken we al richting basecamp.

Hier zicht op Annapurna South en Hiun Chilu:

Terugkijkend naar ons kamp, volop in de zon:

Ook Machhapuchhre is in volle glorie te zien (met tegenlicht!):

En dan blijkt dat we helemaal niet alleen zijn, tussen High Camp en Base Camp. Er huist een flinke kudde yaks, of nee, naks (dat zijn de vrouwtjes, yaks zijn de mannetjes!) met hun kinderen. Eerst zien we één klein, eenzaam kalfje; het ligt in de zon, zomaar te liggen:

Even later zien we gelukkig ook de moeder, en weer later staat het kleine kalfje toch op de pootjes, en loopt naar moeder toe:

Wij zijn natuurlijk helemaal ontroerd, en eerst denken dat we iets unieks gezien hebben...dit tweetal. Maar als we verder doorlopen komen we dus de rest van de kudde tegen, allemaal moeders met een aantal kleine kalfjes. Dat is dan pas echt indrukwekkend, en het valt me nog mee hoe dicht we er langs kunnen lopen. Ze blijven allemaal rustig staan/liggen en naar ons kijken. Hier wat plaatjes van de hele kudde:

Voorbij de kudde is het nog een klein stukje klimmen en we zijn op het (eerste) Basecamp. Er zijn nog hogere versies van het Basecamp, maar wij zijn op net iets onder de 4000m gekomen.

Het is een winderige plek, maar schitterend qua uitzicht. Hier klimt Tanja de laatste meters naar Basecamp:

We vinden wat beschutting tegen de wind:

En dan waar het eigenlijk om gaat: de uitzichten! Allereerst Machhapuchhre, zo dichtbij zijn we nog niet geweest; een van de lagere pieken voor de Machhapuchhre, ik geloof de linker, is de Mardi Himal.

En een terugblik op de kam waarover we gekomen zijn; ergens halverwege zijn zwarte puntjes: de nak-kudde met kalfjes:

 En een kijkje om het hoekje: dit is het dal naar Annapurna Basecamp. Duidelijk is dat de Annapurnaroute daar nog veel lager ligt dan onze route.

Tijdens de afdaling blijkt dat de kudde weer een stuk naar beneden getrokken is, maar dat het (eerste) kleine kalfje weer problemen heeft de kudde te volgen. Het ligt zo maar weer te liggen, en lijkt wel uitgeput. Dat ziet er niet goed uit: de andere kalfjes lopen steeds vrolijk en dartel mee. We vinden met elkaar dat de herder (die woont op High Camp, waar wij kamperen) dit wel moet weten, en Indra draagt het kalfje een stuk naar de moeder en de rest van de kudde, gelukkig al vlakbij High Camp:

Hopelijk komt het allemaal nog goed met dit uitgeputte kalfje.....

Weer terug in High Camp zijn we aan een stevige lunch toe, waarna we in de middag afdalen naar Low Camp. Het blijft de hele dag goed weer, en in Low Camp is het al weer een stukje warmer dan boven.

De ochtend daarna is het schitterend: nog even wat wolken tijdens de zonsopgang, maar dat maakt het juist spannender:

Een uurtje later is het volop zonnig in ons kamp. De tentjes staan er prachtig bij:

Via de rug van Mira nog even wat reclame voor 3-Sisters!

Vanaf Low Camp nemen we een andere route naar beneden, naar Sidhing, waar we zullen lunchen. Er zijn weer volop bloedzuigers, maar we laten ons niet pakken! het is flink afdalen: Sidhing ligt op ruim 1500m.

Net op tijd voor de regenbui zijn we op de lunchplek, die we onder een mooi afdak kunnen nuttigen.
Na de lunch is het weer droog, en dalen we nog wat verder af naar de rivier, de Mardi Khola, die we een paar keer moeten oversteken, op diverse manieren......:

 Aan deze rivier is ons volgende kamp: Saiti Ghatta. In dit dal langs de rivier plukken we nog een bijzondere groente ('ningro'), die lijkt op een varen, maar het toch niet is! Na enige tijd herkennen Tanja en ik de groeten ook, en met ons 4-en plukken we een aardig maal bij elkaar. Leuk is ook dat je al die tijd in dit dal een mooi uitzicht hebt op waar we vandaan komen: we kunnen het Base Camp goed zien, de Mardi Himal en Machhapuchhre. In Saiti Ghatti komen vrijwel alle vrouwen uit het dorp naar ons toe, om onder andere te zingen en een donatie te vragen voor hun community centre. Onze Nepalese crew doet flink mee met het dansen en zingen, en het is altijd weer leuk om te zien en te horen (maar niet te lang.....!).

Op deze hoogte (laagte!) is de nacht flink warm, en in de vroege ochtend is het al flink zonnig. Dat wordt puffen op onze voorlaatste wandeldag. We zijn al direkt in de gemotoriseerde wereld: vanuit Saiti Ghatta gaan er al jeeps! Maar het lukt ons zeker nog om ook deze dag nog rustige paden te vinden, tussen de rijstvelden.

We komen weer in voor mij bekend gebied: een stuk van de Annapurna 50 route! Hier de brug bij Nayapul, die ik tijdens de race van de andere kant opgerend ben:

De lunch is weer op een perfecte plek: onder een eeuwenoude Pipaltree; zulke bomen zie je in dit hele gebied. Ze geven heerlijke schaduw, en zijn een plek waar Nepalezen samenkomen, de dragers even hun last kunnen neerzetten, en dus een perfekte lunchplek.

De rivier is hier vlakbij, en de oevers zijn vanuit hier goed bereikbaar voor de vele vcrachtwagen die stenen en zand vervoeren wat uit de rivier gewonnen wordt. Indra legt ons uit dat de bewoners van het dorp hier (Lahachok) dit deel van de rivier " bezitten" en contracten hebben met zogenaamde "public trucs" die het zand en de stenen winnen en vervoeren. Als ze van de rivier wegrijden wordt er betaald aan de eigenaren. We zitten hier tijdens onze lunch bovenop, dus kunnen het allemaal goed bekijken.

Prachtige trucs natuurlijk, van dat bekende merk....:

Tijdens de lunch kegen we gezelschap van een jonge pup, die hier met een stukje rode kool door Tanja getraind wordt.

Verder op weg naar de laatste overnachtingsplek in Gachok valt het op dat er ineens enorm veel grote roofvogels rondcirkelen. Het lijken gieren, en het zijn er echt ontzettend veel! Wij zijn natuurlijk erg nieuwsgierig waar, waarom, wat en hoe? We gaan met Indra op onderzoek uit; dit deel van het dorp (dit is al Gachok) ligt onderaan een steile wand, waar bovenop dus het andere dorp, Lahachok, ligt. Het blijkt dat men in Lahachok onlangs alle zwerfhonden gedood heeft, en gewoon, hup, over de rand gekieperd heeft. Dan ontstaat daar dus een gieren restaurant.... Zo is er dus een enorme kolonie gieren gekomen, die hier tijdelijk verblijft. Hier een hele club bij elkaar, gewoon tussen de rijstvelden. Het zijn 2 soorten: de grotere zie je hier vaak, maar de kleinere zijn wat zeldzamer:

Ze hebben ook last van de warmte, en delen het bad met de waterbuffels:

Na het baden zijn hun vleugels te zwaar van het vocht, en daarom zitten ze dan een hele tijd met de vleugels wijd om ze te laten drogen. Een heel fascinerend schouwspel!

Verderop in Ganchok is onze laatste kampeerplek, ook aan de rand van een soort rif, boven de rivier.

Het grootste deel van de middag is het nog heerlijk weer, en we genieten enorm van de mooie uitzichten die we vanaf deze kant weer hebben.

Let vooral op ons gezellige tafelkleedje:

Er valt ook nog even wat regen in de middag, maar dat mag nauwelijks een naam hebben, en het zorgt voor een schitterende dubbele regenboog:

Vanaf deze plek hebben we weer een heel ander zicht op de Annapurna's en Machhapuchhre (hier nu in de wolken):

Voor onze laatste avond, en dus laatste diner, worden we verrast met een schitterende, en lekkere!, taart; ook al waren we niet eens jarig tijdens de trek! De taart is groot genoeg om er met de hele crew van te eten:

Ook de laatste ochtend worden we verblijd door de zon; het is helder, en we zijn vroeg genoeg op om de eerste zonnenstralen achter de bergen vandaan te zien komen:

En wat is er fijner dan buiten ontbijten in de zon?

We lopen nog 2 laatste uurtjes; voornamelijk over kleine paadjes, zoals hier langs een klein stroompje, waar ook nog veel vissen in te zien zijn: 

Onderweg komen we veel schoolkinderen tegen, allemaal op weg naar school, in hun schitterende uniformpjes. Zelfs de haarlinten zijn in een vastgestelde kleur. Dit meisje is er best trots op:

En dan is daar de grotere weg weer, en zijn we blij dat we daar niet meer langs hoeven te lopen, en in de bus van 3-Sisters kunnen stappen:

In een half uurtje zijn we weer terug in Pokhara, en kunnen terugkijken op weer een schitterende en bijzondere trekking. Het gebied is een aanrader voor wie nog een relatief rustig gebied zoekt.

En 3-Sisters is een uitstekende trekkingorganisatie, die hun reizen perfect organiseert en dus in praktijk laat zien dat het juist heel goed gaat met vrouwen in de trekkingstaf.

Het ligt er maar aan hoe je dit doet, en 3-Sisters geeft op deze wijze veel mogelijkheden voor jonge meiden om zich in dit vak te scholen, ervaring op te doen en uiteindelijk als volwaardige gids te werken.